Scootmobiel rijden en medicijngebruik is niet altijd zonder risico’s. Sommige medicijnen verminderen uw rijvaardigheid. Bovendien is het strafbaar net als rijden onder invloed van alcohol. Meer over medicijngebruik onder ouderen, de risico’s en tips voor een veilig medicijngebruik voor wie scootmobiel rijdt.
Cijfers medicijngebruik ouderen
Voor we ingaan op scootmobiel rijden en medicijngebruik eerst wat cijfers over ouderen en medicijngebruik.
Jaarlijks vallen er tussen de 33 en 66 verkeersdoden en meer dan 1.000 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Dit blijkt uit cijfers van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM). Maar, dat niet alleen. Ook stijgt volgens een recent onderzoek het aantal Nederlanders dat 5 of meer verschillende geneesmiddelen slikt. Dit fenomeen heet ‘polyfarmacie’. Vooral onder ouderen boven de 65 jaar komt het steeds meer voor. Zij slikken soms medicijnen die niet meer nodig zijn of hebben juist een extra geneesmiddel nodig.
Een RIVM-studie laat zien dat 30 tot 45% van de 65-plussers dagelijks 5 of meer verschillende geneesmiddelen gebruiken. Omgerekend komt dat neer op ongeveer 750.000 tot 1 miljoen mensen. Voor bijna 20% van de 75-plussers (circa 200.000 mensen) loopt dit aantal op tot meer dan 9.
Uit eigen onderzoek van de Unie KBO (2013) blijkt dat 96% van de ouderen medicijnen slikt. Gemiddeld 5 pillen per dag gedurende 13 jaar. Daarbij geeft 23% van de senioren in het onderzoek aan geneesmiddelen te gebruiken die een negatief effect hebben op een verkeersdeelname.
Scootmobiel rijden en medicatiegebruik is strafbaar
Weet u dat rijden op een scootmobiel onder invloed van een medicijn ook wettelijk strafbaar is? In de Wegenverkeerswet (artikel 8.1) staat het als volgt beschreven:
‘Het is een ieder verboden een voertuig te besturen of als bestuurder te doen besturen, terwijl hij verkeert onder zodanige invloed van een stof, waarvan hij weet of redelijkerwijs moet weten, dat het gebruik daarvan – al dan niet in combinatie met het gebruik van een andere stof – de rijvaardigheid kan verminderen, dat hij niet tot behoorlijk besturen in staat moet worden geacht’.
De wet bedoelt hier met een voertuig: een fiets, bromfiets, gehandicaptenvoertuig, motorvoertuig, tram of wagen. Deze regels gelden voor de openbare weg. Voor het rijden met een scootmobiel op de stoep gelden de regels bijvoorbeeld niet.
Risico’s scootmobiel rijden en medicijngebruik
Scootmobiel rijden en medicijngebruik kan risico’s met zich meebrengen en dus gevaarlijk zijn. Want, bekend is dat sommige geneesmiddelen de rijvaardigheid verminderen. Maar, welke klachten geven de medicijnen? En ook: wat zijn de oorzaken?
Klachten medicijngebruik herkennen
Klachten die sommige medicijnen kunnen geven en uw rijdgedrag beïnvloeden, zijn verschillend. Zo kunt u duizelig worden bij het opstaan of bij inspanning. Maar ook wazig zien of zelfs suf en slaperig worden, is niet vreemd. Verder kan uw reactievermogen verminderen. U wordt wat onverschilliger, onhandiger en/of reageert trager. Ook minder controle hebben over uw arm- of beenspieren gebeurt. Vervolgens kan uw concentratievermogen afnemen. Soms is het effect van een medicijn snel merkbaar en een andere keer is het niet 1, 2, 3 duidelijk. Aan het verkeer deelnemen met uw scootmobiel brengt dan eventueel risico’s met zich mee. Voor uzelf én ook voor de andere verkeersdeelnemers.
Oorzaken klachten ouderen
Overigens welke symptomen oftewel klachten u ervaart, heeft verschillende oorzaken. Het kan komen door het soort medicijn dat u slikt en/of de dosering. Eveneens kan de duur van gebruik, de combinatie met andere geneesmiddelen en/of alcoholgebruik een rol spelen. Daarnaast zijn nog andere factoren van invloed. Zo kan uw leeftijd een rol spelen. Want, bij het ouder worden vermindert de nier- en leverfunctie. Daardoor worden geneesmiddelen trager afgebroken. Verder verandert bij het ouder worden de lichaamssamenstelling. Denk aan minder spieren, minder water en eventueel meer vet.
Overigens? Gebruikt u medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden? Dan geldt dat niet alleen voor rijden op een scootmobiel, maar ook voor fietsen, een auto besturen en werken met zware en/of gevaarlijke machines.
Welke medicatie op recept beïnvloedt uw rijvaardigheid?
Van de volgende medicijnen is bekend dat die invloed kunnen hebben op uw rijgedrag, namelijk:
-
-
- Benzodiazepines, slaap- en kalmeringsmiddelen;
- Opioïden, zeer sterke pijnstillers als morfine;
- Antidepressiva, medicijnen tegen stemmingsstoornissen als depressie;
- Antipsychotica, medicatie tegen ernstige psychische stoornissen;
- Anti-epileptica, medicijnen bij epilepsie.
-
Welke zelfzorggeneesmiddelen beïnvloeden uw rijvaardigheid
Scootmobiel rijden en medicatiegebruik betreft niet alleen geneesmiddelen op doktersrecept. Er zijn ook zelfzorggeneesmiddelen die een negatieve invloed op uw rijgedrag kunnen hebben. Het gaat hierbij dus om medicijnen die u zonder recept bij de drogist koopt. Sommige van die medicijnen kunnen namelijk ook de geneesmiddelen die uw arts heeft voorgeschreven beïnvloeden. Enkele voorbeelden van zelfzorgmiddelen die een negatief effect op de rijvaardigheid kunnen hebben, namelijk:
-
-
-
- medicijnen tegen hooikoorts en reisziekte met als werkzame stof cyclizine, cinnarizine, meclozine;
- hoestmiddelen met als werkzame stof noscapine en codeïne;
- ook niet-steroïde pijnstillers (NSAID’s), dat zijn alle pijnstillers behalve paracetamol;
- maagmiddelen die omeprazol, pantoprazol of ranitidine bevatten, kunnen de eerste dagen duizeligheid veroorzaken.
-
-
8 tips scootmobiel rijden en medicijngebruik
Gebruikt u medicijnen die door een arts zijn voorgeschreven? En vraagt u zich af of u wel of niet een scootmobiel mag besturen met uw medicijn? Bijgaand tips hoe u dat kunt zien en/of hoe ermee om te gaan, namelijk:
Gele sticker
Check de verpakking. Zit er een gele waarschuwingssticker op geplakt met de tekst: ‘Dit geneesmiddel vermindert het reactievermogen’. Dan is verkeersdeelname niet veilig.
Waarschuwing op etiket
Controleer wat er op het etiket van uw medicijn staat. Staat daar bijvoorbeeld dat het medicijn uw reactievermogen kan verminderen? Ook dat betekent dat het geneesmiddel uw rijvaardigheid beïnvloedt.
Lees de bijsluiter
Krijgt u een medicijn voorgeschreven? Lees dan altijd de bijsluiter. Die geeft informatie over de mogelijke bijwerkingen en aanverwante effecten. Ook staat onder het kopje ‘Rijvaardigheid en gebruik van machines’ of het geneesmiddel de bepaalde bijwerkingen heeft als de rijvaardigheid verminderen.
Vraag uw (huis)arts of apotheker
Informeer sowieso ook altijd bij uw arts of apotheker of scootmobiel rijden en het medicijngebruik veilig is. Ofwel: mag ik ermee deelnemen aan te verkeer. Is daar sprake van? Misschien kan er een ander medicijn worden voorgeschreven? Of misschien is het goed de dosering aan te passen of het tijdstip van inname te veranderen.
Wees voorzichtig met alcohol
Drinkt u nu en dan een glaasje alcohol? Houd u dan sowieso aan de toegestane hoeveelheid van max 2 glazen als u scootmobiel rijdt? Wees vervolgens extra voorzichtig als u medicatie gebruikt. Want, alcohol in combinatie met medicijnen kan uw reactievermogen flink verminderen en zo uw rijvaardigheid negatief beïnvloeden.
Even geen voertuig besturen
Krijgt u bij een voorgeschreven geneesmiddel het advies de eerste dagen geen vervoermiddel te besturen? Begin dan met slikken van de medicijnen in het weekend of als u een paar dagen geen scootmobiel rijdt. Houd u verder aan de voorgeschreven dosering en de tijdstippen die de arts heeft aangegeven.
Meld dat u zelfzorggeneesmiddelen slikt
Slikt u naast de voorgeschreven medicijnen ook zelfzorgmiddelen? Meld dat altijd bij uw huisarts. Want, bepaalde pillen die u zonder recept bij de drogist of apotheek koopt kunnen invloed hebben op de medicatie die een arts u voorschrijft.
Doe de medicatie APK
Vraag uw huisarts jaarlijks om uw mediatie te beoordelen als u meerdere ziektes en/of aandoeningen heeft, 5 of meer geneesmiddelen gebruikt en als u twijfelt over het effect of bijwerkingen van medicijnen die u slikt. Immers, nieuwe ontwikkelingen kunnen ertoe leiden dat u misschien andere medicijnen nodig heeft, een andere dosering enzovoort.
Meer informatie medicijngebruik en rijgedrag
Wilt u meer lezen over medicijngebruik en verkeersdeelname? Via onder andere Rij Veilig met Medicijnen kunt u zoeken naar een specifiek medicijn en zien of het bijwerkingen heeft in het verkeer. Uiteraard kunt u ook altijd uw arts of apotheker om advies vragen als u twijfelt over scootmobiel rijden en het gebruik van een bepaald medicijn.
Wat zijn uw ervaringen met scootmobiel rijden en het gebruik van bepaalde medicijnen?