Ouderen met onder andere een scootmobiel worden nauwelijks bereikt met verkeerscursussen. Dat blijkt uit een recente studie van Rijkswaterstaat naar de verkeersveiligheid van ouderen in het verkeer.
Waarom onderzoek Rijkswaterstaat?
Aanleiding voor de recente studie van Rijkswaterstaat – getiteld ‘Verkeersveiligheid ouderen. Interventies voor beperking van verkeersrisico’s bij ouderen anno 2015′ – is dat steeds meer ouderen betrokken raken bij ongevallen. Vandaar ook dat steeds meer gemeenten ouderen tegenwoordig de mogelijkheid bieden verkeerslessen, zoals scootmobielcursussen, te volgen. Diverse gemeenten doen dit vaak in samenwerking met onder andere VVN, Blijf Veilig Mobiel, ANWB en Fietsersbond. Echter, de interesse daarin is mondjesmaat. Zo blijkt dat slechts 1% van de ouderen die educatieprogramma’s bezoekt. En dat zijn volgens de studie doorgaans de meest gemotiveerde mensen.
Cijfers deelname ouderen aan scootmobielcursussen
Enkele cijfers om de huidige interesse onder ouderen in verkeerseducatie te illustreren. Bijvoorbeeld in Veendam volgen jaarlijks 26 mensen een scootmobielcursus. Dat komt neer op een deelname van 0,5% van de 65-plussers in de gemeente. Enter-Wierden trekt elk jaar met een scootmobielcursus voor 65-plussers gemiddeld 69 mensen. Omgerekend is dat 1,6% van de ouderen. Nog een voorbeeld, maar dan gericht op oudere fietsers. Zo worden jaarlijks in de regio Arhem-Nijmegen door gemiddeld 180 mensen van boven de 65 jaar fietsvaardigheidstrainingen gevolgd. Dat komt neer op 0,2% van het totale aantal ouderen in de regio. En nog een voorbeeld die vervolgens oudere automobilisten betreft. In de gemeente Veenendaal doen 150 mensen per jaar mee aan de zogenaamde BROEM-cursus voor oudere automobilisten. Dat is niet meer dan 1,6% van de 65-plussers in die gemeente.
Waarom schiet verkeerseducatie aan ouderen z’n doel voorbij?
Ook vragen de onderzoeker zich af in hoeverre voorlichting en training echt helpt om de veiligheid te vergroten. De meest verkeereducatie activiteiten zijn namelijk gericht op het opfrissen van verkeersregel, -kennis, het testen van de gezichtsscherpte en voertuigbeheersing. Ofwel: zijn operationeel en tactisch gericht, aldus de studie. Omdat dergelijk gedrag voor een groot deel geautomatiseerd is en onbewust wordt gedaan, wordt het ook moelijker om dat verkeersgedrag van ouderen te beïnvloeden. Daarbij wordt gesteld dat het verband tussen dergelijke factoren en de verkeersonveiligheid nauwelijks aantoonbaar is.
Wanneer hebben verkeerslessen aan 60-plussers wel zin?
In het algemeen wordt ervan uitgegaan dat verkeerseducatie het meeste effect heeft als er op meerdere fronten actie wordt ondernomen. Dit betekent niet alleen aandacht besteden aan onder andere voertuigbeheersing plus verkeersregels en kennis, maar ook aan zaken die spelen voorafgaand aan de verkeersdeelname. Hiermee wordt gedoeld op onder andere de aanschaf van vervoermiddelen. Dus welk voertuig is geschikt voor u? Scootmobiel, brommobiel, auto, e-fiets enzovoort. Maar ook: keuze van vervoerswijze. Welk vervoermiddel kiest u om veilig op pad te gaan? Welke route kiest u? Wat is het beste tijdstip om eropuit te gaan? Enzovoort. Voor al deze aspecten is nu beduidend minder aandacht.
Wat is het effect van verkeerseducatie aan ouderen?
Vooralsnog is niet bekend welke effecten verkeerseducatie oplevert, aldus de studie van Rijkswaterstaat. De reden? Omdat er nog nauwelijks onderzoek is verricht naar de effectiviteit van educatieve maatregelen voor ouderen als verkeersvoorlichting en –training.
Aantal (oudere) verkeersdoden zal stijgen
Onlangs maakte Veilig Verkeer Nederland bekend dat het aantal verkeersdoden en zwaargewonden in het verkeer de komende jaren zal blijven stijgen. Onder andere doordat steeds meer ouderen langer blijven deelnemen aan het verkeer. Met de scootmobiel, te voet, als fietser of autobestuurder. Die stijgende lijn was eerder dit jaar al zichtbaar. Uit CBS-cijfers bleek dat voor het eerst in 40 jaar het aantal dodelijke verkeersslachtoffers in Nederland fors is gestegen. In 2015 vielen in totaal 621 verkeersdoden, daarvan waren er 290 ouder dan 60 jaar.
Heeft u verkeerslessen gevolgd om scootmobiel te rijden? Wat is uw ervaring? Uw reactie lezen wij graag. Hieronder of via onze Facebookpagina.