In 2015 zijn 2700 mensen behandeld op de Spoedeisende Hulpafdeling na een ongeluk met een scootmobiel. 800 van hen werden opgenomen in het ziekenhuis. Oorzaak ongevallen was meestal een kantelende scootmobiel.
Dat blijkt uit de brief die staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) stuurde als antwoord op Kamervragen van Vera Bergkamp (D66) over de problemen rond onveilige scootmobielen. Immers, eerder dit jaar belandde ALS-patiënt Frank tijdelijk in een verzorgingstehuis na een ongelukkige val met een 3-wiel scootmobiel. Voorts bleek uit cijfers van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen (MRD) in september 2016 dat reddingsdiensten de afgelopen tien jaar steeds vaker te maken krijgen met scootmobielrijders die te water raken. Daarom pleit de MRD voor een periodieke rijvaardigheidstest van scootmobielrijders. Van Rijn doet in zijn reactie op de Kamervragen overigens geen uitspraken over het feit of een scootmobiel met 3 of 5 wielen veiliger is.
Kantelen scootmobielen
In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzocht VeiligheidNL het aantal ongevallen met scootmobielen. Uit de studie blijkt dat een combinatie van factoren de ongevallen veroorzaakt, namelijk:
– 20% van de ongelukken is ontstaan doordat de scootmobiel kantelde, omdat de wielen ongelijk kwamen te staan.
– 16% van bestuurders van een scootmobiel is aangereden door een ander;
-15% van de scootmobilisten botste zelf ergens tegenaan;
– 14% van de slachtoffers kreeg een ongeluk door een bedieningsfout.
Kwaliteit medische hulpmiddelen
Vervolgens Van Rijn is de gemeente verantwoordelijk voor de kwaliteit van de verstrekte voorzieningen aan burgers zoals onder andere de scootmobielen. De voorzieningen dienen op grond van de Wmo 2015 veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht te zijn, aldus de staatssecretaris. Hierbij zegt hij dat deze eisen doorvertaald dienen te worden via de inkoopcontracten naar leveranciers. Deze leveranciers moeten zich op basis van de Wmo 2015 en de Wet op de medische hulpmiddelen plus de daarbij behorende besluiten houden aan de daarin vastgelegde kwaliteitseisen. Voorts bevat de wetgeving voor medische hulpmiddelen geen bepalingen over hoeveel wielen een scootmobiel moet hebben.
Verantwoordelijkheid bestuurders scootmobielen
Tot slot zegt Van Rijn dat op basis van de huidige inzichten er geen gevaarlijke en onstabiele scootmobielen op de markt komen. Wat volgens hem wel gebeurt is dat een scootmobiel niet op de juiste wijze wordt bestuurd. Zo is het onder andere belangrijk een stoep/drempel altijd recht op en af te rijden en moeten bochten rustig worden genomen. Wanneer dat niet gebeurt dan kan dat leiden tot ongelukken waaronder het kantelen, zo blijkt uit de antwoorden aan de Kamer. Om dit te voorkomen worden op veel plaatsen cursussen aangeboden. Van Rijn is geen voorstander van een rijbewijsplicht voor scootmobielen. De overheid vindt het belangrijker dat ouderen en gehandicapten zelfstandig mobiel kunnen zijn.
Studie naar oorzaak scootmobielongelukken
Om meer inzicht te krijgen in de ongelukken met scootmobielen voert de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) voor het ministerie van Infrastructuur en Milieu momenteel een dieptestudie uit. Dit onderzoek gaat verder in op onder andere de oorzaken van de ongevallen met scootmobielen. Tevens beoogt het meer inzicht te verschaffen in de rol van het aantal wielen van een scootmobiel bij een ongeval. Volgens staatssecretaris Van Rijn is dat van belang om eventuele extra zorgkosten als gevolg van onveilige voorzieningen te voorkomen. Eind 2017 worden de resultaten van het SWOV-onderzoek verwacht.
Fotocredits: Staatssecretaris Van Rijn door Sebastiaan ter Burg / CC BY